رییس جمهوری ایران آمادگی کشورش را برای میانجی‌گیری میان طالبان و پاکستان اعلام کرد
در حالی که دو دور مذاکره میان طالبان و پاکستان روز گذشته بی‌نتیجه به پایان رسید، مسعود پزشکیان رییس جمهوری ایران، امروز در حاشیه چهارمین اجلاس «اکو» در دیدار با وزیر داخله پاکستان، گفته که ایران آماده است میان پاکستان و طالبان میانجی‌گیری کند.
آقای پزشکیان در دیدار با محسن نقوی وزیر امور داخله پاکستان گفته است:«ما اعتقاد داریم برای کاهش تنش‌ها و پرهیز از هرگونه درگیری باید تلاش کرد.»
وی افزوده که اکنون بیش از هر زمان دیگر نیاز است تا کشورهای مسلمان با حفظ «وحدت و برادری، در برابر دشمنان مشترک ایستادگی کنند.»
از حدود بیست روز پیش که میان طالبان و پاکستان درگیری نظامی به وقوع پیوست، ایران چند بار پیشنهاد میانجی‌گری را مطرح کرد اما به این پیشنهادها توجهی صورت نگرفت. دو دور از مذاکره میان طالبان و پاکستان( در دوحه و استنابول) با میانجی‌گری قطر و ترکیه برگزار شد.
محسن نقوی، وزیر داخله پاکستان، در دیدار با رییس جمهوری ایران تروریزم و مسأله مهاجران را دغدغه‌های مشترک ایران و پاکستان خوانده و گفته است که همکاری‌های دو کشور در این زمینه‌ها، «نتایج مفیدی» داشته است.
آقای نقوی مذاکرات طالبان و پاکستان در استانبول را «سازنده» توصیف کرده و گفته که کشورش«خواهان حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات از طریق گفت‌وگو» است.
وی افزوده که «نباید اجازه دهیم تنش‌ها میان کشورهای منطقه افزایش یابد.»
برخی از منابع خبری از احتمال برگزاری مذاکرات دور سوم میان طالبان و پاکستان خبر داده‌اند که زمان دقیق آن مشخص نیست. روشن نیست که آیا میانجی‌گری ایران میان طالبان و پاکستان پذیرفته خواهد شد یا نه.
ناظران می‌گویند که امکان دستیابی به توافق صلح پایدار میان طالبان و پاکستان وجود ندارد و بعید است که میانجی‌گری ایران نیز در این زمینه راه‌گشا باشد.
در چند روز اخیر که روابط طالبان و پاکستان به تشنج کشیده، رفت و آمدهای مقام‌های ایرانی و طالبان به کابل و تهران گزارش شده اما موضوعات اصلی این گفت‌وگوها و نتایج آن تا کنون روشن نشده است.
وزارت داخله طالبان: به حمله پاکستان پاسخ «قاطع، شدید و عبرت‌انگیز» خواهیم داد
پس از آن‌که پایان بی‌نتیجه سه روز مذاکره هیأت‌های طالبان و پاکستان در استانبول ترکیه اعلام شد، سخنگوی وزارت داخله طالبان، با لحن هشدارآمیز گفته که هرگونه حمله از سوی پاکستان، با واکنشی «قاطع و شدید» روبه‌رو خواهد شد.
عبدالمتین قانع، سخنگوی وزارت داخله طالبان به تلویزیون آریانانیوز گفته که پاسخ ما به پاکستان «چنان خواهد بود که برای پاکستان درس و برای دیگران عبرت باشد.»
دو روز پیش خواجه آصف، وزیر دفاع پاکستان، هشدار داده بود که در صورت شکست مذاکرات، احتمال بروز «درگیری آشکار» وجود دارد.
دور دوم گفت‌وگوهای صلح میان نمایندگان طالبان و پاکستان که در استانبول جریان داشت، پس از چند روز گفتگوی پیاپی بدون دستیابی به توافق پایان یافت.
طبق گزارش‌ها، طالبان و پاکستان در مذاکرات استانبول یکدیگر خود را به کارشکنی و فقدان اراده برای پیشبرد موثر گفت‌وگو متهم کرده‌اند.
منابع نزدیک به هیأت پاکستانی به رسانه‌ها گفته‌اند که پاکستان خواستار اقدامات «مشخص و قابل‌سنجش» از سوی طالبان علیه گروه تحریک طالبان پاکستان شده و مواضع رسمی خود را در جریان مذاکرات ارائه کرده است. طبق گزارش‌ها، جانب پاکستان بر توقف حملات فرامرزی و ایجاد سازوکار راستی‌آزمایی برای جلوگیری از فعالیت‌های ضدپاکستانی از خاک افغانستان تأکید کرده اما طالبان افغانستان حاضر نشده‌اند که به صورت کتبی در این زمینه تعهد بدهند.
جان اچکزی، وزیر اطلاعات ایالت بلوچستان پاکستان، گفته که هیأت طالبان با سه جناح متضاد از کندهار، کابل و خوست وارد جلسه شده و اختلافات داخلی کابل، روند گفت‌وگو را از مسیر اصلی خارج کرده است.
او مدعی شد که جناح کابل با طرح شرط حضور رسمی امریکا، تلاش داشته مذاکرات امنیتی را به ساختارهای مالی و کمک‌رسانی تبدیل کند.
رسانه پاکستانی «کشمیر انگلیش» نیز به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داده است که عقب‌نشینی‌های هیأت طالبان تحت تأثیر مستقیم کابل و با نفوذ پنهان هند صورت گرفته است.
در مقابل، رسانه‌های رسمی تحت کنترل طالبان از جمله تلویزیون حکومتی تحت کنترول این گروه اعلام کرده‌اند که هیات طالبان تمام تلاش خود را برای گفت‌وگوهای سازنده به‌کار گرفته، اما طرف پاکستانی فاقد صلاحیت بوده و تحت تأثیر حلقه‌های خاص نظامی، از مذاکره عقب‌نشینی کرده است.
منابع نزدیک به طالبان همچنین تأکید کرده‌اند که مسئولیت مهار تی‌تی‌پی برعهده خود پاکستان است و افغانستان اجازه نخواهد داد خاکش علیه دیگران استفاده شود.
این اختلاف روایت‌ها، در کنار تهدیدهای متقابل، فضای مذاکرات را به‌شدت متأثر کرده و چشم‌انداز توافق را مبهم ساخته است.
به تازگی گزارش شده که هیأت پاکستانی استانبول را به مقصد اسلام‌آباد ترک کرده است.
برخی ازمنابع از احتمال برگزاری دور سوم مذاکرات در روزهای آینده هم خبر داده‌اند اما دورنمای دسترسی به یک توافق جامع بیش از هر زمان دیگری ناروشن است.
رییس اداره مهاجرین ایران: نباید به حضور اتباع با رویکرد امنیتی نگاه شود
نادر یاراحمدی، رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله ایران گفته که حضور اتباع افغانستانی در ایران، یک مسأله اجتماعی است و نباید با رویکرد امنیتی به آن نگاه شود.
وی به «اقتصاد آنلاین» گفته که موضوع مهاجرت اتباع افغانستانی امنیتی نیست، زیرا زمانی می‌توان یک مسأله را امنیتی دانست که به تروریزم، جنگ یا اقدامات خرابکارانه مرتبط باشد. اما وقتی در جریان بازگرداندن مهاجران، برخی افراد مقاومت می‌کنند و نیروهای پولیس ناچار به استفاده از ابزارهای قانونی می‌شوند، این اقدام در ذهن جامعه به‌اشتباه با مسائل امنیتی یکی دانسته می‌شود.
آقای یاراحمدی افزوده است:«حضور اتباع افغانستانی در کشور ما یک موضوع اجتماعی است. شرایط سخت اقتصادی در آن سوی مرزها عامل اصلی مهاجرت این افراد به ایران است و نگاه ما نیز باید بر همین مبنا تنظیم شود.»
وی به ازدواج موقت زنان ایرانی با اتباع افغانستانی اشاره نموده و گفته است«صیغه نوعی ازدواج موقت است و قانون آن را منع نکرده است. با این حال، باید از سوء‌استفاده از این ظرفیت جلوگیری شود. برخی افراد می‌کوشند از طریق ازدواج موقت از تسهیلات قانونی برخوردار شوند، در حالی که این اقدام خلاف روح قانون است.»
رییس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله ایران با اشاره به تغییرات قانونی در این زمینه افزوده است:«در گذشته تنها ازدواج رسمی در قانون به رسمیت شناخته می‌شد، اما در سال ۱۳۹۸ اصلاحیه‌ای تصویب شد که ازدواج موقت را نیز مشمول برخی احکام قانونی دانست. البته ما نسبت به این تغییرات انتقادهایی داریم و پیشنهاد اصلاح آن را به مجلس ارائه کرده‌ایم. امیدواریم در بازنگری جدید قانون، این موارد اصلاح شود.»
وی در پاسخ به پرسش دیگری درباره گزارش‌های مربوط به رفتار خشونت‌آمیز با مهاجران گفته است: «اگر فردی باید از کشور خارج شود و مقاومت می‌کند، مأمور ناچار است از قوه قهریه استفاده کند، چون جرم مشهود است. اما ادعای بدرفتاری در اردوگاه‌ها را تأیید نمی‌کنم. نظارت دقیقی بر همه اردوگاه‌ها وجود دارد و چنین رفتاری در سیاست‌های ما جای ندارد.»
در یک سال اخیر، ایران روند اخراج مهاجران افغانستان را تشدید کرده است. در جریان امسال، گفته شده که حدود یک و نیم میلیون مهاجر افغانستان از ایران اخراج شدهاند.
گزارش‌هایی از بدرفتاری پولیس با مهاجران هنگام بازداشت و نگهداری در اردوگاه‌ها نشر شده که مقام‌های رسمی ایران آن را رد می‌کنند.
اخراج مهاجران افغانستان در شرایطی صورت گرفته که به گزارش نهادهای ناظر بین‌المللی، فقر و گرسنگی و تهدیدهای طالبان علیه گروه‌های خاصی از برگشت کنندگان، هنوز هم به گستردگی وجود دارد.
مورد دیگری که همواره نگرانی نهادهای مدافع حقوق بشر را برانگیخته است، محروم شدن دختران اخراج شده از ایران از درس و تحصیل است. گفته می‌شود که ده‌ها هزار دانش‌آموز دختر و پسر در سال جاری تعلیمی از ثبت نام در مدارس ایران بازمانده‌اند و ده‌ها هزار دانش‌آموز دیگر با اخراج از ایران و برگشت به افغانستان از درس محروم شدهاند.
اداره امور مهاجرت ایران گفته که فرزندان مهاجران از درس محروم نخواهند شد اما مهاجران مقیم ایران می‌گویند که امسال نتوانسته‌اند فرزندان خود را در مدارس ثبت نام کنند.
سازمان ملل: طالبان در سه ماه ۴۵۱ نفر را خودسرانه بازداشت کرده و ۱۴ نظامی پیشین کشته شدهاند
دفتر معاونیت سازمان ملل در کابل، در گزارش سه ماهه اخیر خود از وضعیت حقوق بشر در افغانستان گفته که طالبان در این مدت ۴۵۱ نفر را به شکل خودسرانه بازداشت کرده‌اند و در این مدت ۱۴ نظامی پیشین به قتل رسیده‌اند.
در گزارش تازه بخش حقوق بشر یوناما که امروز، سه‌شنبه، ۶ عقرب/آبان، منتشر شده، آمده که در این مدت ۴۴ مورد بدرفتاری با زنان و مردان توسط اداره موسوم به امر به معروف و نهی از منکر طالبان نیز مستند شده است.
یوناما گفته است که این موارد بازداشت و بدرفتاری عمدتا مربوط به اصلاح ریش، مدل موی غربی، گوش‌دادن و نواختن موسیقی و اتهامات مربوط به عدم رعایت دستورات حجاب می‌شود.
طبق گزارش یوناما، بین ۱۶ و ۱۹ جولای مأموران پولیس و امر به معروف و نهی از منکر طالبان در کابل دست‌کم ۶۰ زن و دختر را به اتهام نقض دستورات حجاب به‌صورت خودسرانه بازداشت کردند.
یوناما گفته است که مأموران اداره موسوم به امر به معروف و نهی از منکر طالبان قانون امر به معروف و نهی از منکر این گروه را اغلب به‌صورت خودسرانه اجرا می‌کنند و اجرای این قانون تأثیرات گسترده‌ای بر زندگی شهروندان افغانستان داشته است.
دفتر سازمان ملل در افغانستان همچنین در گزارش تازه‌ی خود گفته است که از اول جولای تا ۳۰ سپتامبر، دست‌کم ۱۴ مورد قتل اعضای پیشین نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان را ثبت کرده است.
یوناما قتل‌های فراقانونی و بازداشت‌های خودسرانه‌ی افراد بازگشت کننده از ایران را نیز مستند کرده است.
براساس گزارش این دفتر، در ۲۹ سپتامبر در ولایت فاریاب، واحد مبارزه با تروریزم طالبان در شهرستان/ولسوالی خواجه سبزپوش و اندخوی، ولایت فاریاب شماری از اعضای پیشین نیروهای امنیتی و دفاعی را اندکی پس از بازگشت از ایران بازداشت کرد.
یوناما در گزارش خود اشاره کرده است که طی سه ماه گذشته، دست‌کم ۲۱ مورد بازداشت خودسرانه و سه مورد شکنجه‌ی مقام‌ها و نظامیان پیشین را ثبت کرده است.
یک عضو طالبان در کابل توسط افراد ناشناس سربریده شد
منابع محلی در شهر کابل گفته‌اند که یک عضو گروه طالبان در شهرستان/ولسوالی ده‌سبز این ولایت توسط افراد ناشناس سر بریده شده است.
به گفته منابع، این عضو گروه طالبان مولوی حامد نام داشته و افراد ناشناس او را دوشنبه شب،۵عقرب/آبان، در روستای«بختیار» از مربوطات شهرستان«ده‌سبز» ولایت سر بریده‌اند.
تصویر گرفته شده نشان می‌دهد که سر این عضو طالبان از تن‌اش جدا شده است.
تاکنون انگیزه اصلی این رویداد مشخص نشده و طالبان هم در این باره اظهار نظری نکرده‌اند.
دو هفته پیش نیز یک عضو طالبان در شهرستان«قره‌باغ» ولایت غزنی توسط یک جوان سربریده شده بود.
افراد گروه طالبان در چهار سال گذشته در بسیاری از مناطق کشور به توهین و تحقیر و اذیت و آزار شهروندان متهم شدهاند.
روحانیت زیر سایه‌ی استخبارات طالبان
برخلاف تصور رایج میان بسیاری از روشنفکران و دانشگاهیان که گمان می‌کنند ملاها با روی کار آمدن حکومت اسلامی به قدرت، به منزلت رسیده‌اند و نان‌شان در روغن است، واقعیت این است که بخش بزرگی از این دین‌بانان در تنگنا، بی‌اعتمادی و زیر ذره‌بین دستگاه استخبارات با ترس و هراس زندگی می‌کنند.
ملاهای سنتی، که هیچ‌گاه علاقه‌ای به سیاست یا حکومت نداشته و بیشتر در دایره‌ی مناسک و تعلیمات سنتی در مسجد و مدرسه مشغول‌اند، امروز به‌شدت تحت نظارت‌اند. خطبه‌های نماز جمعه از سوی حکومت تعیین می‌شود و سخنرانی‌ها توسط مأموران نامعلوم استخبارات ضبط و ارزیابی می‌گردد.
انتقادها از استقبال شماری از شهروندان اروپانشین افغانستان از کنسول طالبان در بن آلمان
فعالان سیاسی و مدنی و مدافعان حقوق بشر و حقوق زنان، از شماری از شهروندان افغانستان مقیم آلمان که به استقبال و تبریکی کنسول طالبان در شهر بن آلمان رفته‌اند، به شدت انتقاد کرده و این رفتار را توهین به مردم افغانستان و زنان کشور و تشویق و حمایت از تروریزم دانسته‌اند.
فعالان حقوق بشر با انتشار عکسی از جریان دیدار شماری از شهروندان افغانستان مقیم آلمان با کنسول طالبان در شهر بن آلمان، گفته‌اند که این افراد در کشورهای غربی زندگی می‌کنند از مزایای دموکراسی و حقوق بشر جوامع غربی سود می‌برند اما در همین حال به استقبال یک مقام طالبان می‌روند و گل نثار او می‌کنند.
سمیع‌الله سیحون استاد پیشین دانشگاه که در حال حاضر در آلمان زندگی می‌کند، با نشر عکس دیدار شماری از شهروندان افغانستان از کنسول طالبان در شهر بن آلمان، نوشته است: «همین کسانی که در کنسولگری شهر بن آلمان به تبریکی نماینده‌گان معرفی شده از سوی طالبان رفته اند، سال‌ها است که در آلمان زندگی می‌کنند. این جماعت از مزایای آزادی، دموکراسی و حق و عدالت در اینجا استفاده می‌کنند، زنان و دختران شان درس می‌خوانند و کار می‌کنند اما در متن و بطن یک جامعه‌ی دموکراتیک ستایش‌گر تروریسم و ناقضان حقوق بشر شده اند.»
آقای سیحون افزوده است:«تبریکی و ستایش از نماینده‌گان طالبان به معنای ستایش از تروریسم، دفاع از خون و خشونت و هم‌نوایی با این گروه در راستای نقض گسترده حقوق بشر و حقوق زنان و سایر اقلیت‌های قومی و مذهبی دیگر است.»
این استاد دانشگاه پرسیده است:«جز افغانیت چه چیزی این‌ها را با هم گره زده است؟»
اشاره آقای سیحون در این مورد به تعلقات قومی(پشتونی) طالبان و افراد استقبال کننده است.
هدا خموش، از فعالان حقوق بشر و حقوق زن افغانستان نیز عکس جریان دیدار و استقبال شماری از شهروندان اروپانشین افغانستان با کنسول طالبان را نشر کرده و نوشته است:«این هم از چند چهره نکتایی‌دار در قنسولگری بن آلمان که از دیدار شرم آور شان عکس یادگاری گرفتند. چه شرمی بالاتر از این؟ آنان که از آزادی و رفاه اروپا بهره‌مندند با لبخند به چهره کسانی لبیک می گویند که آزادی را در وطن‌شان خفه کرده‌اند.»
بانو خموش افزوده است:«این ریاکاری نه تنها توهین به مردم و زنان افغانستان است بلکه تلاش خطرناک برای عادی‌سازی چهره طالبان در اروپا نیز است. این مار های آستین را نادیده نگیرید و باید از انها شکایت شود تا بی هیچ توجهی برگردند در آغوش برادر های شان!»
شمار زیادی ازکاربران افغانستانی شبکه‌های اجتماعی نیز عکس دیدار شماری شهروندان افغانستان با کنسول طالبان در بن آلمان را باز نشر کرده و افراد حاضر در این دیدار را، قوم‌پرست، متعصب، ضد آزادی و دموکراسی خوانده‌اند.
پیش از نیز استقبال شماری از شهروندان اروپانشین افغانستان از مقام‌های طالبان با واکنش تند فعالان مدنی و حقوق بشری مواجه شده است.
فعالان حقوق بشر بارها به دولت‌های اروپایی هشدار داده‌اند که از پذیرش نمایندگان طالبان در نمایندگی‌های سیاسی افغانستان خودداری کرده و تلاش کنند تا از طریق اعمال فشار این گروه را وادار به پذیرش حقوق بشر و حقوق زنان نمایند.
اتحادیه اروپا در زمان جمهوریت بیست ساله اخیر در افغانستان در کنار امریکا یکی از حامیان عمده حقوق بشر و حقوق زنان در افغانستان به شمار می‌رفت. اما در سال‌های اخیر برخی از کشورهای اروپایی به رغم انتقادهای گسترده نهادهای مدافع حقوق بشر، در تلاش برقراری روابط پنهان و آشکار با طالبان بوده‌اند. این رویکرد، از سوی دولت‌های اروپایی تعامل تاکتیکی برای پیشبرد امور ضروری اداری و دیپلماتیک با طالبان خوانده شده است.
رسانه‌های پاکستان: روز سوم مذاکرات استانبول بدون نتیجه پایان یافت
رسانه‌های پاکستان از پایان بی‌نتیجه مذاکرات استانبول میان طالبان و پاکستان در سومین روز مذاکره نیز خبر داده‌اند.
طبق گزارش رسانه‌های پاکستان، سومین روز از دور جدید مذاکرات بین پاکستان و طالبان در استانبول، اواخر روز دوشنبه بدون هیچ پیشرفتی پایان یافت.
جیونیوز، به نقل از منابع خود گزارش داده که طالبان همچنان تمایلی به برآورده کردن کامل خواسته‌های ضد تروریزم پاکستان ندارند.
منابع گفته‌اند که جلسه روز دوشنبه با اختلاف‌نظرهایی روبه‌رو شد، زیرا پاکستان بر پیشنهادات خود اصرار داشت، در حالی که هیأت طالبان افغانستان همچنان تحت فشار دستورالعمل‌های کابل بود.
جیونیوز در این گزارش گفته که میانجی‌گران نیز خواسته‌های پاکستان را منطقی و مشروع دانستند و افزودند که جالب اینجا است که خود مذاکره‌کنندگان طالبان معتقد بودند که پذیرش خواسته‌های ضد تروریزم اسلام‌آباد درست است. اما هیأت طالبان در طول مذاکرات جاری از کابل دستور می‌گرفته و بارها با مقام‌ها در کابل مشورت کرده است.
منابع به جیونیوز گفته‌اند که هیأت طالبان در استانبول «تحت کنترل کابل است و همین امر باعث ایجاد تأخیر در پیشرفت مذاکرات شده است.»
به‌گفته‌ی منابع، پاکستان همواره تأکید کرده است که پذیرش خواسته‌هایش به نفع همه است؛ نکته‌ای که کشورهای میزبان نیز به طرف طالبان منتقل کرده‌اند.
منابع افزوده‌اند که هیچ پاسخ دلگرم‌کننده‌ای از کابل دریافت نشده است و این به بن‌بست دامن می‌زند.
جیونیوز نوشته است که به نظر می‌رسد برخی از عناصر در کابل دستور کار متفاوتی را دنبال می‌کنند. منابع تأکید کردند: «موضع پاکستان همچنان منطقی، قاطع و برای صلح پایدار ضروری است.»
مذاکرات طالبان و پاکستان در ترکیه روز شنبه آغاز شد.
رسانه‌های پاکستانی پیش‌تر نیز گزارش دادند که پاکستان در مذاکرات مربوط به ستیزه‌جویی فرامرزی، خواسته‌های «روشن، مبتنی‌بر شواهد و راه‌حل‌محور» را به طالبان افغانستان مطرح کرده است، اما سرپیچی و عدم همکاری طالبان، تردیدهایی را در مورد صداقت آنان ایجاد کرده است.
تلویزیون حکومتی تحت کنترل طالبان دیروز گزارش داده بود که هیأت طالبان و پاکستان در استانبول ترکیه روی «بیشتر موارد» توافق کرده‌اند و «چند موضوع محدود» باقی مانده که انتظار می‌رود تا پایان روز دوشنبه (۵ عقرب) در مورد آن توافق حاصل شود.
تلویزیون طالبان ملی در گزارشی گفت که در پایان این مذاکرات یک اعلامیه‌ی مشترک در مورد تمدید آتش‌بس، بازگشایی گذرگاه‌ها، آزادی زندانیان، تعیین زمان و مکان نشست آینده و برخی موضوعات دیگر منتشر می‌شود.
رسانه‌های پاکستان دیروز هم گزارش دادند که دو روز اول مذاکرات استانبول بی‌نتیجه بوده است.
پیش‌تر رسانه‌های هندی نیز از«فروپاشی» مذاکرات استانبول خبر دادند.
روزنامه هندی ساندی گاردین، در گزارشی گفته که هیات پاکستان می‌خواهد میز مذاکره را ترک کند. در این گزارش جانب پاکستانی به کارشکنی در مذاکرات متهم شده است.
تا کنون اما مقام‌های پاکستان و طالبان به صورت رسمی در باره پایان مذاکرات اظهار نظر نکرده‌اند.
پیش‌تر وزیر دفاع پاکستان تهدید کرده بود که در صورت بی‌نتیجه بودن مذاکرات استانبول، پاکستان وارد جنگ مستقیم با طالبان خواهد شد.
