پس از آنکه ویدیویی از امیرخان متقی وزیر امور خارجه طالبان در دهلی‌نو منتشر شد که در آن فردی در کنار او نشسته و هنگام سخن گفتن به او دیکته می‌کند که در مورد مبارزه مشترک هند و طالبان با داعش در حضور رسانه‌ها حرف نزند، گمانه‌زنی‌هایی در مورد اختیارات امیرخان متقی وزیر امور خارجه طالبان افزایش یافته است.
شخصی که در سمت چپ امیرخان متقی نشسته بود و به او گفت که جهت حرف خود را به خاطر حضور رسانه‌ها تغییر بدهد، مولوی فضل محمد حقانی، سفیر طالبان در تهران است.
برخی از دیپلمات‌های پیشین گفته‌اند که فضل محمد حقانی احتمالا شخص قدرتمندتری در وزارت خارجه طالبان است و این پرسش را مطرح کرده‌اند که اختیارات امیرخان متقی در وزارت خارجه در چه سطحی است.
همایون تندر سفیر پیشین افغانستان در کشورهای فرانسه و بریتانیا، با طرح پرسشی در مورد کیستی شخص نشسته در کنار متقی در دهلی‌نو، گفته است که احتمالا او نقش تعیین کننده در سیاست خارجی طالبان داشته باشد.
در باره فضل محمد حقانی برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشته‌اند که او در دانشگاه آکسفورد درس خوانده و تابعیت استرالیا را دارد و از افراد قدرتمند در دستگاه دیپلماسی طالبان است.
ارتباط فضل احمد با شبکه حقانی نکته دیگری است که مورد توجه قرار گرفته و این گمانه را مطرح کرده است که احتمالاً شبکه حقانی بر وزارت خارجه نفوذ دارد و علاوه بر امور داخلی در امور خارجی کشور نیز مداخله می‌کند.
فضل احمد حقانی، سفیر طالبان در تهران که همراه با امیرخان متقی به دهلی‌نو سفر کرده، هنگامی که متقی در یک نشست خبری، بیانیه‌ای را می‌خواند، به او خود را نزدیک ساخت و برایش یادآوری کرد که به دلیل حضور رسانه‌ها موضوع مبارزه مشترک هند و طالبان با داعش را به زمان دیگر واگذار کند. پس از آن، امیرخان متقی سخن خود را در باره ضرورت مبارزه مشترک طالبان و هند با داعش نیمه‌تمام گذاشت وجهت حرف خود را تغییر داد.
هنوز مشخص نشده که چرا فضل محمد حقانی امیرخان متقی را از سخن گفتن درباره مبارزه مشترک طالبان و هند با داعش در حضور رسانه‌ها منع کرد.
برخی‌ها گمانه نزدیکی شبکه حقانی با داعش را مطرح کرده و گفته‌اند، شبکه حقانی نمی‌خواهد در این باره تعهدی بدهد، به ویژه آنکه این تعهد به کشوری مثل هند داده شود و صدای وزیر خارجه طالبان در این خصوص ضبط شود.
مبارزه طالبان با داعش یکی از موضوعات بحث برانگیز در محافل خارجی است. برخی از نهادهای ناظر بین‌المللی مبارزه طالبان با داعش را زیر سوال برده و آنچه را این گروه راه اندازی عملیات‌هایی برای نابودی داعش عنوان می‌کند، تبلیغات انحرافی عنوان کرده‌اند. طالبان اما مدعی‌اند که با داعش به گونه موثر مبارزه کرده‌اند.
اما برخی‌های دیگر، به حرف‌شنوی و تغییر مسیر حرف امیرخان متقی تمرکز کرده و این سوال را مطرح کرده‌اند که چگونه وزیر امور خارجه یک کشور، می‌تواند بیانیه کتبی خود را در جریان یک نشست خبری نیمه‌تمام بگذارد و موضوع را عوض کند. این عده، از یک طرف به بی‌صلاحیتی امیرخان متقی اشاره کرده و از طرف دیگر، به بی‌برنامه‌گی و فقدان دید روشن طالبان نسبت به روابط منطقه‌ای به ویژه با هند اشاره کرده‌اند.
در گذشته نیز اختیارات امیرخان متقی در وزارت امور خارجه طالبان مورد سوال قرار گرفته است. برخی از آگاهان با اشاره به سفرهای وزیر دفاع طالبان و وزیر امور داخله این گروه به کشورهای امارات و قطر، می‌گویند که در سفرهای مهم و سرنوشت ساز، امیرخان متقی صاحب صلاحیت برای پیش‌برد گفت‌وگوها دانسته نمی‌شود و مقام‌های کلیدی طالبان خود بجای او سفر می‌کنند.
یک گمانه این است که به صورت ساختار طالبان از نظم متعارف برخوردار نیست. شاید تعبیری در این زمینه از فداحسین مالکی سفیر پیشین ایران در کابل درست باشد که با اشاره به تداخل وظیفه‌ای بخش‌ها و مقام‌ها در رژیم طالبان گفته بود که در رژیم طالبان«هیچ چیز سرجایش نیست.»
اما هرچه باشد، یک نکته اکنون بیشتر مورد توجه قرار گرفته و آن این‌که به احتمال زیاد فضل محمد حقانی سفیر طالبان در تهران چهره قدرتمندتری نسبت به وزیر امور خارجه این گروه است.
نویسنده: بهرام بهین
