امریکا: افغانستان هنوز برای ما اولویت دارد
وزارت خارجه امریکا گفته که افغانستان هنوز هم در اولویت سیاست خارجی این کشور قرار دارد.
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا، روز گذشته، سهشنبه، ۱۰ میزان/مهر، در یک نشست خبری در واشنگتن گفته که کشورش توجه لازم را به اوضاع جاری افغانستان خواهد داشت.
او گفته که امریکا به تعامل خود درمورد مسائل مربوط به افغانستان ادامه خواهد داد و «این یک اولویت پایدار باقی میماند.»
این اظهارات در حالی بیان میشود که دو روز پیش تام ویست نماینده ویژه امریکا برای افغانستان از سمتاش برکنار و به سمت دیگری گماشته شد.
برخی از آگاهان بر کناری آقای ویست را نشانه کم اهمیت شدن مسایل افغانستان برای امریکا تعبیر کردهاند.
سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفته که پس از این«کارن دکر، کاردار سفارت امریکا برای افغانستان، رینا امیری، نمایندهی ویژه امریکا برای افغانستان در امور زنان و همچنان جان مارک پومرشیم، دستیار وزیر خارجه» پیگیر مسایل افغانستان خواهند بود.
تام وست، که از اول ماه اکتبر سال ۲۰۲۱ میلادی تا اکنون نمایندهی ویژه امریکا در امور افغانستان بود، به تازگی از این سمت برکنار و بهعنوان سرپرست هماهنگی تحریمهای وزارت خارجه امریکا تعیین شده است.
به باور آگاهان امور سیاسی افغانستان، تام ویست در جریان ماموریتاش به عنوان نماینده ویژه امریکا برای افغانستان بیشتر در خط زلمی خلیلزاد نماینده پیشین امریکا برای افغانستان حرکت کرد و تمایل به نزدیکی به طالبان داشت.
خلیلزاد متهم است که بنا به تعلقات قومی با طالبان، توافق نامه دوحه میان امریکا و طالبان را که زمینه سقوط جمهوریت را فراهم کرد، طوری طراحی نمود که منجر به انتقال قدرت به طالبان شود.
امریکا در سه سال اخیر، برغم انتقادهای زیاد، طالبان را مورد حمایت مالی قرار داده است.
برخی از ناظران میگویند که کنار گذاشتن تام ویست میتواند نشانه تغییر رویکرد امریکا نسبت به طالبان باشد، زیرا این اتفاق در حالی افتاده که اخیراً امریکاییها موقف مخالفتآمیز با طالبان اتخاذ کرده و در اجلاس سالانه مجموع عمومی سازمان ملل، امریکاییها در کنار کشورهایی قرار گرفتند که با جدیت نقض حقوق بشر از سوی طالبان را محکوم کرده و خواستار به دادگاه کشانیدن این گروه شدند.
در همین حال، قانونگذاران امریکایی روی طرحی کار کرده اند که کمک های مالی امریکا به طالبان را قطع میکند.
طالبان در بدخشان یک نظامی پیشین را سربریده و یکی را زیرشکنجه کُشتند
منابع محلی از بدخشان به خبرگزاری پورانا میگویند که طالبان یک نظامی پیشین را شام سهشنبه، ۱۰ میزان/مهر، در مسیرشاهراه بهارک- شهدا سربریده اند.
به گفته منابع، این نظامی پیشین بابه جان، نام داشت و تا پیش از سقوط حکومت پیشین درصفوف نیروهای پولیس ملی، در شهرستان/ولسوالی بهارک وظیفه اجرا میکرد و در سه سال اخیر مصروف کشاورزی و باغداری بود.
منبع خبر گفت که جنگجویان طالبان پس از سربریدن بابه جان، جسد او را با «برچه» پاره پاره کرده و در کنار جاده انداخته اند. به گفته منبع،«صبح امروز(چهارشنبه) مسافرینی که از طرف شهدا به سمت بهارک میآمدند، جسد بابه جان را از کنار جاده پیدا کردهاند.»
مردم محل گفتهاند که شام روزگذشته دو طالب با یک موتر رنجر بابه جان را از موتر پیاده کرده و با برچه او را سربریدهاند.
از سویی هم، یک منبع دیگر در بدخشان، به خبرگزاری پورانا گفت که از میان چهار نظامی پیشین که شش روزپیش از سوی طالبان در شهرستان/ولسوالی شهدا بازداشت شده بودند، یکی از آنان زیر شکنجه طالبان در زندان این گروه در فیضآباد جان باخته است.
به گفته منبع،«یک موتر رنجر استخبارات طالبان جسد او را بدون این که کسی را درجریان قرار بدهند در شفاخانه ولسوالی شهدا گذاشته» و مسوولان شفاخانه اقارب او را پیدا کردهاند.
این نظامی پیشین حدود ده روز پیش از ایران برگشته بود که با سه نظامی پیشین دیگر او را از روستای «ملنکآب» بازداشت کردند. گفته میشود که از سرنوشت سه تن دیگر شان تا کنون اطلاعی در درست نیست.
موفق نشدیم تا نام این نظامی پیشین را که زیر شکنجه طالبان جان باخته پیدا کنیم.
کابلیان، با شکایت از وضع امنیتی، طالبان را همدست دزدان میدانند
طالبان از یگانه چیزی که به عنوان دستآورد حاکمیت سه ساله خود یاد میکنند، «امنیت»است. سخنگویان این گروه همواره در برابر انتقادهایی که از وضعیت جاری در کشور مطرح میشود، میگویند که برغم همه مشکلات«امنیت سراسری در کشور تامین است.»
اما روایت مردم به ویژه پایتختنشینان خلاف ادعای طالبان است. آنان میگویند که قتلهای مرموز و هدفمند، آدمرباییها و سرقتهای مسلحانه در نزدیکی پاسگاههای امنیتی طالبان در شهر کابل صورت میگیرد و حتا در بسیاری موارد افراد طالبان در جرم و جنایت دست دارند.
سه تن از باشندگان شهرکابل به خبرگزاری پورانا گفتند که وضعیت امنیتی با گذشت هر روز در حال بدتر شدن است. به گفته آنان، مردم به طالبان اعتماد ندارند و در بسیاری موارد«قضایا را با مسوولان حوزههای امنیتی طالبان درجریان نمیگذارند.»
یکی از باشندگان منطقه پروان سوم، حوزه ششم امنیتی میگوید:«دزدیها در نزدیکی پوستههای طالبان صورت میگیرد و بارها اتفاق افتاده که از زیر بلاکهای که رو بهروی حوزه امنیتی طالبان هستند، دزدان با تفنگ کمری/تفنگچه و چاقو تلفنهای مردم را بردند.»
یکی دیگر از باشندگان منطقه «باغ قاضی» مربوط حوزه اول امنیتی شهر کابل گفت: «امنیت وجود ندارد و مردم عادی پس از نماز شام در کوچه و خیابانهای کابل به خصوص در منطقه «باغ قاضی، سرای علی مردان، تپهنادرخان تا ساحه مکروریان کهنه گشتوگذار کرده نمیتوانند.»
او میگوید:«باید مسلح و مجهز باشی که پس از نمازخفتن به منطقه سرتپه نادرخان بروی، درغیر آن صورت اگر پول و موبایل داشته باشی خوب، اگر نداشته باشی، به جرم نداشتن دزدان آدم را میکشند.»
منابع همچنان از افزایش آدم ربایی و ترورهای مرموز در کابل سخن میگویند.
یکی از باشندگان در منطقه«قول آب چکان کارته آریانا» مربوط حوزه دوم امنیتی شهرکابل، میگوید که«افراد طالبان همدست آدم ربایان و دزدان مسلح هستند.» به گفته او، بدون همکاری و همدستی طالبان«دزدان نمیتوانند، موترهای مردم را دزدی کرده و در ولایتهای دیگر بفروشند.»
این باشنده کابل میگوید، «بارها وقتی در مراسم جنازه و فاتحه خویشاوندان که رفتهایم، اقارب مقتول گفته که طالبان او را کشته است. اما مردم از ترس شکایت نمیکنند، چون جان شان در خطر میافتد.»
او میافزاید:«رییس گذر و بزرگان قومی، به مردم گفتهاند که در هیچ مشکلی ازطالبان کمک نخواهند، چرا که طالبان به جای رسیدگی به مشکل، مردم را به درد سر میاندازند و به نام دزد مردم بیگناه را بازداشت میکنند.»
مبتلایان بیماری واگیر در پروان به ۷۰۰رسید؛ طالبان اجازه حرف زدن نمیدهند
منابع مردمی در پروان میگویند که آمار مبتلایان به یک بیماری ناشناخته در این ولایت روبه افزایش است و از ۵۰۰ تن به ۷۰۰ تن رسیده است.
این بیماری که تا کنون شناخته نشده، اسهال، تب، دلبندی و بیحالی همزمان را به همراه دارد و ساری است.
یک هفته پیش(۴ میزان/مهر)منابع مردمی در پروان از شیوع این بیماری در شهرستان/ولسوالی شنواری ولایت پروان خبر دادند و گفتند که تا کنون ۵۰۰ تن به این بیماری مبتلا شده، ۲ تن جان باخته و وضعیت صحی ۵۰ تن دیگر وخیم است.
حکمتالله شمیم سخنگوی والی طالبان در پروان به نقل از مسوولان شفاخانه مرکزی این ولایت به رسانهها گفته بود که تعداد افراد مبتلا به این بیماری در حال افزایش است.
دوکتوران شفاخانه مرکزی پروان نیز گفته بودند که اگر افراد مصاب به این بیماری در وقت معین آن به نزد داکتر و مراکز صحی انتقال داده نشوند جان خود را از دست میدهند.
باشندگان «دره کفشان» شهرستان شینواری ولایت پروان که بیماری در آنجا شیوع پیدا کرده نیز از نبود داکتر، دوا وکمبود امکانات صحی در مرکز صحی شینواری و شفاخانه مرکزی پروان شکایت کرده و گفتند که اگر به این موضوع رسیدگی عاجل نشود، جان انسانهای زیادی در خطر است.
طالبان به مسوولان صحی دستور داده اند که حرف نزنند
منابع مردمی میگویند که طالبان برای رسیدگی به این مشکل تا کنون چارهای نسنجیدهاند. تنها کاری که طالبان در این زمینه انجام دادهاند این است که به گفته منابع، وزارت صحت عامه طالبان در مکتوبی به دوکتوران مراکز صحی شهرستان شینواری، شفاخانه مرکزی پروان و شفاخانه انتانی کابل دستور داده که از هرگونه اظهار نظر در مورد این بیماری و آمار ابتلای افراد به آن جداً خودداری کنند. در مکتوب وزارت صحت طالبان هرگونه، عکسبرداری، فیلمبرداری و مصاحبه گرفتن از دوکتوران، مسوولان، بیماران و نزدیکان بیماران در مراکز صحی ممنوع شده است.
یکی از خبرنگاران یک رسانه محلی در پروان گفت که هرچه تلاش کردیم نتوانستیم با دوکتوران شفاخانه مرکزی پروان در این زمینه صحبت کرده و از آنان اطلاعاتی در باره این بیماری دریافت کنیم. به گفته این منبع دوکتوران همین که با درخواست مصاحبه مواجه میشوند،«فرار» میکنند و میگویند که به ما اجازه نیست که در این باره صحبت کنیم.
وضعیت شیوع بیماری در محل وخیم است
یکی از منابع از دره کفشان شهرستان شینواری به خبرگزاری پورانا گفت که «وضعیت خیلی وخیم است.»او گفت که وضعیت چنان تاسفبار است که«اصلاً آدم حیران میماند که چگونه صحبت کند.» این منبع میگوید که وقتی به یگانه مرکز صحی در شهرستان کفشان بروید، میبینید که صدها طفل و زن و مرد در حالی که مجالی به حرکت و حتا صحبت کردن ندارند، در اطراف مرکز صحی و در زیردیوارها و بر روی زمین نشسته و فقط از نگاه خیره و بیرمق شان میدانید که زندهاند و نفس میکشند و تمام. آنان حرف زده نمیتوانند و حرکت کرده نمیتوانند و به سختی تا آنجا توسط نزدیکان شان آورده شده و در زیر آفتاب در انتظار داکتر و دوا هستند
به گفته منبع، کمبود داکتر، نبود دوا و امکانات باعث شده که بیماران ساعاتها انتظار بکشند. منبع میگوید که در یک روز کاری داکتر در مرکز صحی شینواری توانستند ۱۷۰ نفر را ببینند و آنهم کسانی را که بسیار در وضعیت وخیم قرار داشتند. دوکتوران در بین بیماران میگردند تا ببینند که وضعیت چه کسی زیاد وخیم است و آن را معاینه میکنند.
مردم فقیر اند و نمیتوانند بیماران را به مرکز منتقل کنند
در پاسخ به این سوال که چرا بیماران به شفاخانه مرکزی پروان منتقل نمیشوند، این منبع مردمی میگوید که راه بسیار طولانی است. مردم خودشان فقیر هستند و بسیاری کرایه راه برای انتقال مریض خود را ندارند.«دولت» نیز امکانات ترانسپورتی برای انتقال بیماران فراهم نمیکند. یک امبولانس است که روزانه سه تا چهار مریض را به چاریکار منتقل میکند اما بقیه مریض ها در همانجا انتظار داکتر و دوا را میکشند.
گفتنی است که در گزارشهای اولیه پیرامون شیوع این بیماری، آمده بود که شماری از بیماران به شفاخانه انتانی کابل جهت مداوا منتقل شدهاند. اطلاعاتی در مورد اینکه وضعیت بیماران در شفاخانه انتانی کابل چگونه است، وجود ندارد. اما شفاخانه انتانی نیز یکی از شفاخانههای دولتی است که از امکانات چندانی برخوردار نیست.
دره کفشان شهرستان شینواری حدود سه ساعت از شهرچاریکار مرکز ولایت پروان فاصله دارد و یک منطقه دورافتاده و کوهستانی است. مردم این منطقه از اقتصاد ضعیفی برخوردارند و از طریق کشاورزی و مالداری امرار معاش میکنند.
این در حالی است که مسوولان شفاخانه مرکزی پروان نیز از کمبود داکتر و دارو و امکانات صحی شکایت دارند. این منبع مردمی که یکی از نزدیکانش را برای مداوا به شفاخانه مرکزی پروان منتقل کرده است، میگوید که در شفاخانه مرکزی پروان نیز وضعیت خوب نیست و کمبود داکتر و دوا در اینجا نیز وجود دارد و رسیدگی درست به بیماران صورت نمیگیرد.
منبعی که با خبرگزاری پورانا در این مورد صحبت کرد، یکی از باشندگان شهرستان شینواری ولایت پروان است که برای مداوای بیماری یکی از نزدیکانش به چاریکار رفته و در آنجا با یکی از خبرنگاران محلی روبرو شده و به شرط افشا نشدن نامش در این باره حاضر به صحبت شده است.
خبرنگار محلی پروان نیز به شرط افشا نشدن هویتش، زمینه مصاحبه این باشنده شهرستان شینواری را با خبرگزاری پورانا فراهم کرده است. این باشنده شینواری، دو روز پیش به چاریکار رفته و اطلاعاتی که او در مورد وضعیت فراگیری بیماری در شینواری ارایه کرده، مربوط دو روز پیش است.
ترس و احتیاط منابع مردمی و رسانهای در ارایه اطلاعات در مورد مسایل حتا صحی و اجتماعی نشان میدهد که طالبان تا چه حد فضای اطلاع رسانی را محدود ساخته اند. مردم حتا در باره بیماری خود حق صبحت با رسانهها را ندارند.
رسانههای محلی پروان نیز حق ندارند که در همچو موارد که ربطی به مسایل سیاسی و امنیتی هم ندارد، گزارش تهیه کنند. در نتیجه مشکلات بسیار جدی و حاد مردم از انظار عمومی پنهان میماند و امکان فراهم شدن کمک به نیازمندان نیز از بین میرود.
دلیل ممنوعیت سخن گفتن در این مورد چیست؟
خبرنگاران محلی پروان میگویند دلیل اینکه طالبان در این مورد اجازه تهیه گزارش و صحبت با رسانه ها را به مسوولان نمیدهند، این میتواند باشد که این گروه چون نتوانسته این بیماری واگیر را شناسایی یا امکانات درمانی را برای بیماران فراهم کند.
به گفته خبرنگاران پروان، یکی از روشهای طالبان در مواجهه با مشکلات و بحرانها، پنهان کردن و اجبار دیگران به سخن نگفتن است. به گفته آنان طالبان در هر موردی چنین میکنند. بجای حل مشکلات، سخن گفتن در باره آن را ممنوع میکنند.
بحران نظام صحی
با برگشت طالبان به قدرت، بسیاری از نهادهای کمک کننده بینالمللی که در بخش صحی افغانستان را کمک میکردند، فعالیتهای را محدود یا متوقف کردند. این امر باعث شده که نظام صحی افغانستان به شکل بیسابقه دچار بحران شود. نهادهای ناظر بینالمللی میگویند که اگر در این زمینه توجه نشود، بحران نظام صحی به تعمیق فاجعه بشری در افغانستان میانجامد.
باید گفت که زمان دقیق ابتلای مردم به این بیماری ناشناخته، به اول میزان/مهر بر میگردد. چهار روز پس از شیوع این بیماری و زمانی که تعداد مبتلایان به ۵۰۰ تن رسید، این موضوع رسانهای شد.
واکنش حامیان اسرائیل به حمله ایران و حمله اسرائیل بر لبنان
شام روز سهشنبه ایران حملات موشکی خود را بر اسراییل در پاسخ به کشته شدن رهبر حزبالله توسط اسراییل، انجام داد. اسراییل گفته که در یک زمان مشخص به حمله ایران پاسخ خواهد داد. ارتش اسراییل، نیز از تداوم حملات هوایی به بیروت خبر داده است. حملات هوایی اسراییل، همزمان با حمله زمینی ارتش این کشور به خاک لبنان صورت میگیرد.
محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران گفته است:«فقط پایگاههای نظامی» را هدف قرار دادهاند. پایگاه هوایی نواتیم، پایگاه هوایی هاتسریم و مرکز رادارهای راهبردی و همچنین مراکز تجمع تانکها، نفربرها و نفرات اسراییل به گفته رییس ستاد کل نیروهای مسلح ایران از پایگاههایی بوده که مورد حمله قرار گرفتهاند.
به گفته مقامهای ایرانی نزدیک به ۹۰درصد موشکهای پرتابشده، به اهداف معین اصابت کرده اند.
اما مقامهای اسراییلی گفته اند که ۱۸۰ موشک از جانب ایران شلیک شده و بخش زیادی از آنان را به کمک امریکا پیش از رسیدن به هدف خنثی کردهاند.
حمله ایران بر اسراییل با واکنشهای گسترده جهانی مواجه شده است. حمله زمینی اسراییل نیز واکنش برانگیز بوده است. کشورهای دخیل در منازعات خاورمیانه از طرفها خواستهاند که از گسترش دامنه جنگ و خشونت جلوگیری کنند.
حامیان اسرائیل از جمله امریکا، فرانسه، ژاپن، بریتانیا و استرالیا با ابراز حمایت از اسرائیل، حملات شب گذشته، ایران را محکوم کردند.
امانوئل مکرون، رییس جمهوری فرانسه، گفته است برای نشان دادن تعهد به اسرائیل، نیروهایش در منطقه را بسیج کرده است. آقای مکرون در ضمن از اسرائیل اکیداً خواسته تا از عملیات زمینی در لبنان دست بردارد.
نخستوزیر کانادا، با محکوم کردن حملات موشکی ایران، در مورد در خطر قرار گرفتن جان بیگناهان، ابراز نگرانی کرده است.
نخستوزیر جاپان، حملهی ایران بر اسرائیل را غیر قابل قبول خوانده و خواستار خویشتنداری طرفهای درگیر شده است.
نخستوزیر استرالیا نیز حمله ایران را شدت گرفتنِ خطرناکِ بحران عنوان کرده و نسبت به تشدید و گسترش جنگ در خاورمیانه هشدار داده است.
وزیر دفاع امریکا، ضمن محکوم کردن حملات ایران، از نیروهای امریکایی بابت دفاع و بازدارندگی در حمله ایران، تشکری نموده است او گفته:«تواناییهای بسیاری برای بازدارندگی در برابر تشدید تنش و حمایت از اسرائیل، داریم.»
تهدید اسراییل به حمله و هشدار متقابل ایران
پس از آنکه شام روز سهشنبه، ۱۰میزان/مهر ایران با موشکهای بالستیک اسراییل را مورد حمله قرار داد و اعلام کرد که به کشته شدن حسن نصرالله، اسماعیل هنیه و نیلفروشان پاسخ داد، ارتش اسراییل اعلام کرد که امشب(سهشنبه شب)حملات قدرتمندی را در خاورمیانه انجام میدهد.
سخنگوی ارتش اسرائیل، گفت که نیروی هوایی ارتش اسرائیل امشب حملاتی با قدرت در خاورمیانه انجام میدهد. وی افزود: «ایران امشب دست به اقدامی جدی زد و با این کار خاورمیانه را به سوی تنش بیشتر برد.»
پس از آنکه ارتش اسراییل تهدید به حمله متقابل در برابر حملات موشکی ایران کرد، وزارت امور خارجه ایران در بیانیهای نوشت که آماده هرگونه پاسخدهی است.
وزارت امور خارجه ایران، حمله موشکی به اسراییل را«حق ذاتیِ دفاع مشروع براساس منشور سازمان ملل» عنوان کرده و گفته که توسل به حق دفاع مشروع بعداز خویشتنداریِ طولانی نشاندهندهٔ رویکرد مسئولانهٔ ایران نسبت به صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی است.
وزارت امور خارجه ایران، در بیانیهای که ناوقت سهشنبه شب منتشر کرد، خواستار«اقدام فوری و معنار دار شورای امنیت سازمان ملل» برای جلوگیری از ورود طرفهای«ثالث» وادامه تهدید علیه صلح و امنیت منطقه و بینالمللی از طرف اسراییل شده است.
به نظر میرسد که اشاره وزارت امور خارجه ایران به ورود طرف ثالث، ورود امریکا به جنگ به حمایت از اسراییل بوده است. مقامهای امریکایی شام روز سه شنبه اعلام کردند که در صورت نیاز از اسراییل حمایت خواهند کرد.
در بیانیه وزارت امور خارجه ایران آمده که در برابر هرگونه اقدام «تجاوزکارانهٔ نظامی» و«استفاده غیرقانونی از زور»، آمادگیِ کامل دارد و در این زمینه «تردیدی به خود راه نخواهد داد.»
هنوز جزییات بیشتری از تعداد موشکهای شلیک شده از جانب ایران به اسراییل و آمار تلفات و خسارات ناشی از آن ارایه نشده اما برخی از رسانهها از شلیک ۴۰۰ موشک به اسراییل خبر دادهاند.
در ویدیوهایی که رسانههای ایرانی منشتر کردند، دیده میشود که شماری از موشکها به مناطقی در اسراییل اصابت میکنند.
رسانههای ایرانی لحظه به لحظه، خبرها و ویدیوهایی را در مورد چگونگی شلیک موشکها، اصابت آن به اسراییل و خوشحالی مردم در ایران، فلسطین، لبنان و یمن بخاطر شلیک موشکها نشر کردند.
