وزارت دفاع حکومت خود خوانده طالبان اعلام کرده که ۳۰۰ تن از جوانان در ولایت‌های تخار، بغلان و پنجشیر برای پیوستن به ارتش این گروه ثبت‌نام کرده‌اند.
وزارت دفاع این گروه گفته که این جوانان برای طی مراحل اسنادشان به فرماندهی عمومی جلب‌وجذب در کابل منتقل شده و روند ثبت بایومتریک، معاینات بهداشتی و ایجاد حساب بانکی آنان تکمیل شده و شماره ثبت‌نام در ارتش برای آنان صادر شده است.
وزارت دفاع طالبان گفته است که روند جلب‌وجذب جوانان در ولایت‌های تخار و بغلان ادامه دارد.
چندی پیش، رسانه‌ها گزارش‌هایی را در مورد تبلیغات طالبان در ولایت تخار برای جذب جوانان منتشر کردند. در گزارش‌ها آمده بود که طالبان تبلیغات خود برای جذب جوانان در ارتش این گروه را در مناطق عمدتاً تاجیک‌نشین انجام داده‌اند و در صدد جلب و جذب جوانان تاجیک در صفوف این گروه هستند.
ولایت‌های پنجشیر، تخار و بغلان عمدتاً تاجیک‌نشین‌اند و تاجیک‌ها اکثراً مخالف طالبان و حامی جبهات نظامی ضد طالبان هستند. در این سه ولایت، جبهه مقاومت ملی و جبهه آزادی عملیات‌های نظامی ضد طالبان را راه‌اندازی می‌کنند.
ناظران می‌گویند که هدف طالبان از تمرکز به سربازگیری از میان تاجیکان این است تا بتوانند در میان مردم تاجیک برای خود جای پا باز کرده و نفوذ جبهات نظامی ضد طالبان را محدود کنند.
در سه سال و نیم گذشته، طالبان در ولایت‌های پنجشیر، بغلان و تخار فشار نظامی سنگین را اعمال کرده و با نیروهای جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود درگیری‌های خونین نظامی داشتند.
گزارش‌های متعددی از کشتار، شکنجه و زندانی کردن جوانان و نظامیان تاجیک در مناطق تاجیک‌نشین به ویژه پنجشیر و بغلان توسط طالبان به نشر رسیده است.
گزارش‌گر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در افغانستان، در گزارش‌هایی که از پنجشیر منتشر کرد، طالبان را به نسل‌کشی و جنایات بشری متهم کرد.
باشندگان پنجشیر می‌گویند که با روی کارآمدن طالبان آنان نه در پنجشیر و نه دیگر ولایت‌ها، امنیت ندارند و طالبان به بهانه‌های مختلف باشندگان این ولایت را بازداشت و تحت شکنجه قرار می‌دهند.
با این حال، ثبت‌نام جوانان تاجیک به ویژه در ولایت‌های سه گانه یاد شده، سوال برانگیز دانسته می‌شود.
آگاهان امور اجتماعی می‌گویند، فقر و بیکاری یکی از دلایلی است که جوانان را مجبور می‌کند که برای امرار معاش به صف طالبان بپوندند.
نکته دیگری که آگاهان به آن اشاره می‌کنند، پایین بودن سطح آگاهی مردم در مورد اهداف و برنامه‌های طالبان است.
مورد دیگری که از آن به عنوان عامل جذب جوانان تاجیک در صفوف طالبان یاد می‌شود، وجود مدارس دینی طالبانی است. گفته می‌شود که طالبان در سه سال و نیم اخیر، مدارس دینی زیادی را تحت نام مدارس جهادی عمدتاً در مناطق تاجیک نشین ایجاد کردند که در آنان کودکان و نوجوانان تحت تربیت طالبانی قرار گرفته و آماده پیوستن به صفوف طالبان می‌گردند. در این مدارس جوانان مغزشویی می‌شوند و به آنان طوری آموزش داده می‌شود که اندیشه دفاع از هویت قومی، زبانی و هویتی در آنان تحت تاثیر اندیشه‌های تندروانه قرار گیرد.
به عقیده آگاهان امور فرهنگی، طلبه‌های مدارس دینی، به عنوان پیشمرگههای سقوط مناطق شمال(مناطق غیرپشتون‌نشین) بدست لشکر طالبان جنوب عمل کردند. پیش‌مرگه‌هایی که تحت نام جهاد و برقراری نظام اسلامی با مردم خود جنگیدند اما وقتی طالبان به قدرت رسیدند، خلع صلاح و خلع صلاحیت شدند. اما انگار این روند همچنان ادامه دارد و نسل جدیدی از جوانان با عدم آگاهی قومی و فرهنگی، به صف طالبان می‌پیوندند و موجب تداوم سلطه بیگانگان بر مردم خویش می‌گردند.
با این حال، به نظر می‌رسد که طالبان از آنچه اعلام جذب جوانان تاجیک در صفوف ارتش خود مطمح نظر دارند، بیشتر جنبه نمادین و تبلیغاتی هم دارد. این کار طالبان حاوی این پیام به جبهات نظامی ضد طالبان است که ما قادر به سربازگیری از میان مردم شما هستیم. همچنان طالبان با این کار می‌خواهند تصویر فراقومی از خود ارایه کنند و مدعی شوند که جوانان از اقوام مختلف بویژه تاجیکان حاضر به پیوستن به صفوف این گروه هستند و این یعنی که رژیم طالبانی قومی نیست. به بیان دیگر، اعلام این‌که ۳۰۰ جوان تاجیک داوطلبانه در صفوف طالبان ثبت نام کرده‌اند، بیشتر یک اعلام تبلیغاتی است.
با توجه به ساختار به شدت پشتونی طالبان که همه اختیارات و صلاحیت‌های اداری و مالی و سیاسی و دستوری دست طالبان پشتون است، پیوستن عده‌ای از نوجوانان تاجیک، آنهم در نقش سرباز و چوب سوخت جنگ و منازعه، تغییری در ماهیت ساختار قومی طالبان ایجاد نمی‌کند. اما از نظر تبلیغاتی، در ارایه یک تصویر فراقومی از طالبان کمک کننده است. هدف همین است.
این در حالی است که اکثریت فرماندهان غیرپشتون و تاجیک تبار در صفوف طالبان که سال‌ها در صف این گروه علیه مردم خود و نظام مردمی جنگیدند، نه تنها صاحب صلاحیت و عزتی در نظام طالبان نشدند، بلکه با رفتارهای تحقیرآمیز طالبان پشتون مواجه شده و سلب صلاحیت، برکنار، زندانی و حتا ترور شدند. این مواردی است که جوانان تازه پیوسته تاجیک به صف طالبان آن را نمی‌دانند.
بهرام بهین