کریم خان، دادستان ارشد دادگاه بین‌المللی جزایی، دیروز، پنج‌شنبه، ۱ قوس ۱۴۰۳، حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل، یوآوگالانت وزیر دفاع این کشور و ابراهیم‌المصری معروف به محمد ضیف فرمانده ارشد نظامی حماس را صادر کرد.
این افراد به «جنایات جنگی» و «جنایت علیه بشریت» متهم شده و حکم بازداشت آنان صادر شده است.
در واکنش به این حکم دادگاه، کشورها به دو گروه موافق و مخالف تقسیم شده‌اند.
بسیاری از کشورها، از جمله کانادا و برخی از کشورهای اروپایی، احکام دادگاه بین‌المللی جزایی را لازم‌الاجرا و قابل احترام دانسته‌اند.
برخی از کشورها، از جمله امریکا و اسراییل، این حکم را تکاندهنده و یهودستیزانه خوانده‌اند.
جو بایدن، رییس جمهوری امریکا، احکام صادر شده از جانب دادگاه بین‌المللی جزایی را حیرت‌آور و تکاندهنده خوانده است. او در پیامی گفته که«فارغ از اینکه دیوان جزایی بین‌المللی به چه چیز ممکن است بپردازد، بین اسراییل و حماس مطلقا هیچ، تناسبی وجود ندارد.» وی افزوده که«امریکا همواره برای مقابله با تهدیدها علیه امنیت اسرائیل در کنار این کشور می‌ایستد.»
سخنگوی کاخ سفید، اقدام دیوان کیفری بین‌المللی را «فرایند معیوب» خوانده و گفته که امریکا آن را رد می‌کند.
شورای امنیت ملی امریکا گفته که دادستان در صدور حکم شتاب‌زده عمل کرده و اشتباهات دیگری نیز رخ داده که منجر به صدور این حکم شده است. این نهاد تصریح کرده که در حال رایزنی و هماهنگی با شرکای خود، از جمله اسرائیل، برای گام‌های بعدی است.
مایک والتز، مشاور امنیت ملی، دونالد ترامپ، گفته که«منتظر پاسخ محکم به سوگیری یهودستیزانه دیوان کیفری بین‌المللی و سازمان ملل در ماه جنوری آینده باشید.»
شماری از اعضای کنگره از هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه نیز از رای دیوان کیفری بین‌المللی انتقاد کرده‌اند.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل، احکام صادر شده از طرف دیوان کیفری بین‌المللی را «یهودستیزانه» خواند. او با انتشار پیام ویدئویی گفته احکام صادر شده نسخه مدرن «دادگاه دریفوس است و به همان ترتیب هم پایان خواهد یافت»
«ماجرای دریفوس» در سال‌های پایانی قرن نوزدهم اتفاق افتاد و به عنوان یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های اشتباه قضایی و یهودستیزی به شمار می‌رود.
یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل و یکی از دو مقام این کشور که دیوان کیفری بین‌المللی برای او حکم جلب صادر کرده است، نیز به شدت به این احکام تاخت. او در پیامی نوشت که این احکام به منزله مشروعیت بخشیدن به «کشتار و تجاوز» است و «سابقه خطرناکی در مبارزه دموکراسی‌های جهان علیه تروریسم ایجاد می‌کند.»
رییس‌جمهور آرژانتین، گفت که این حکم «حق مشروع اسرائیل برای دفاع از خود در برابر حملات مداوم سازمان‌های تروریستی مانند حماس و حزب‌الله» را نادیده می‌گیرد.»
نخست‌وزیر چک، نیز احکام صادرشده را «تأسف‌بار» خواند و در شبکه ایکس نوشت که این دیوان «با یکسان دانستن نمایندگان منتخب یک دولت دموکراتیک با رهبران یک سازمان تروریستی اسلام‌گرا» از اقتدار خود در سایر پرونده‌ها نیز می‌کاهد.
امریکا و اسرائیل عضو دیوان کیفری بین‌المللی نیستند و احکام این دیوان در ۱۲۴ کشور عضو آن لازم الاجرا است.
در همین حال کانادا و شماری از کشورهای اروپایی گفته‌اند از حکم دیوان تبعیت خواهند کرد.
جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، در این باره گفت:«کانادا از تمام احکام صادر شده توسط دادگاه‌های بین‌المللی تبعیت خواهد کرد.»
سخنگوی نخست وزیر بریتانیا، نیز گفته که لندن به استقلال دیوان کیفری بین‌المللی احترام می‌گذارد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز تاکید کرد که اجرای احکام صادر شده برای تمام کشورهای عضو این اتحادیه الزام‌آور است و باید محترم شمرده شود.
خبرگزاری فرانسه به نقل از وکیل مدافع ۳۰۰ قربانی اسرائیلی حملات هفتم اکتبر، نوشته: «این حکم بازداشت علیه آقای ضیف بسیار مهم است.» او افزوده که«این بدان معناست که صدای قربانیان شنیده شد.»
دبیرکل عفو بین‌الملل، هم با استقبال از این حکم گفت:«نخست‌وزیر نتانیاهو اکنون رسماً یک فرد تحت تعقیب است و کشورهای عضو دیوان بین‌المللی کیفری و کل جامعه بین‌المللی تا زمانی که این افراد در برابر قضات مستقل و بی‌طرف دیوان بین‌المللی کیفری محاکمه نشوند، نباید دست از کار بکشند.»
دیده‌بان حقوق بشر نیز اعلام کرد که حکم دادگاه کیفری بین‌المللی این تصور را شکست که دست قانون به افراد خاصی نمی‌رسد.
وزیر دادگستری ترکیه در این باره نوشت: «تصمیم دیوان کیفری بین‌المللی یک تصمیم دیرهنگام اما مثبت برای توقف خونریزی و پایان دادن به نسل‌کشی در فلسطین است.»
وزیر امور خارجه ترکیه، نیز صدور این حکم را «گامی بسیار مهم» توصیف کرد.
ایتالیا، اسپانیا، ناروی و بلژیک نیز با تقدیر از صدور این حکم، بر همکاری با دیوان و احترام به حکم آن به عنوان یک نهاد مستقل قضایی تأکید کرده‌اند.
حماس نیز باوجود اینکه این حکم شامل حال یکی از فرماندهان آن نیز می‌شود، از آن استقبال کرد. باسم نعیم، یکی از اعضای دفتر سیاسی حماس، در این زمینه گفت: «این یک گام مهم به سوی عدالت است و می‌تواند به طور کلی به جبران خسارت قربانیان منجر شود، اما اگر همه کشورهای جهان از آن حمایت نکنند، محدود و نمادین خواهد بود.»
تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز از این احکام استقبال کرد و خواستار اجرای حکم جلب این افراد از سوی کشورهای عضو این دیوان شد.
