سازمان گزارشگران بدون مرز، با نشر گزارشی به مناسبت سومین سال قدرت گیری طالبان در افغانستان گفته که سرکوب خبرنگاران در سه سال گذشته به طور پیوسته افزایش یافته و طالبان، در این مدت ۱۴۱ خبرنگار را زندانی کرده اند.
در این گزارش آمده که رژیم طالبان، خبرنگاران را در مقیاس گسترده هدف قرار داده و بازداشت‌های پیش از محاکمه در این کشور، چندین مرتبه افزایش یافته است.
خبرنگران بدون مرز تاکید کرده که بیشترین خبرنگاران در افغانستان به دستورعبدالحق وثیق، رییس استخبارات طالبان بازداشت و زندانی شده اند.
سلیا مرسیررییس واحد آسیای جنوبی گزارشگران بدون مرز از طالبان خواسته که به “بازداشت‌های فجیع خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها” پایان داده و حق اطلاعات را در افغانستان بازگرداند.
در همین حال شماری از خبرنگاران افغانستان که پس از سرنگونی نظام جمهوریت و تسلط طالبان بر کشور مجبور به مهاجرت به کشورهای “اروپایی و امریکای شمالی” شدند، گفته اند که پژوهش‌ها و یافتههای آنان نشان می‌دهد که در سه سال گذشته گروه طالبان، ۳۰۹ خبرنگار را زندانی کرده اند.
خبرنگاران تبعیدی که به صورت آنلاین شبکه همکاری خود را ایجاد کرده اند، به‌مناسبت سومین سال‌روز سقوط کابل و تسلط دوباره‌ی طالبان بر افغانستان در اعلامیه‌ای گفته اند، زندانی شدن ۳۰۹ خبرنگار در افغانستان، طی سه‌سال گذشته توسط طالبان آمار واقعی نیست و در ولایت‌های افغانستان این احتمال وجود دارد که افراد این گروه تعداد بیشتری از خبرنگاران را زندانی کرده باشند.
براساس یافتههای خبرنگاران در تبعید، آمار خبرنگاران بازداشت شده در دوره حاکمیت سه ساله طالبان سه برابر بیشتر از شمار کل خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای بازداشت‌شده در بیست سال دوره‌ی جمهوریت را نشان می‌دهد.
در اعلامیه‌ی این خبرنگاران آمده است که در سال ۱۴۰۱خورشیدی ۱۶۳ مورد، در سال ۱۴۰۲ خورشیدی ۱۳۲ مورد و در پنج ماه سال جاری خورشیدی ۱۱۷ مورد خشونت علیه خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای در افغانستان زیر سلطه طالبان رخ داده است.
این خبرنگاران گفته اند که از میان صدها رسانه آزاد در افغانستان پس از قدرت گیری طالبان تنها ۳۵ درصد از رسانه‌های در حال حاضر به صورت نه چندان موثر فعالیت دارند.
خبرنگاران افغانستان در تبعید در بخشی دیگری از اعلامیه خود گفته که بیشتر از ۹۵ درصد خبرنگاران زن در کشور کارشان را ترک کرده و اکنون از هزار و ۸۰۰ خبرنگار زن، تنها ۵۰ خبرنگار در رسانه‌ها کار می‌کنند.
در سه‌سال گذشته نهادهای حامی رسانه‌ها و آزادی بیان از وضعیت شکننده فعالیت رسانه‌های آزاد وکاهش روز افزون این رسانه‌ها ابراز نگرانی کرده اند.
مرکز بین المللی خبرنگاران، نیز در گزارشی که چند روز پیش نشر کرد، از فروپاشی آزادی بیان و فعالیت رسانه‌های آزاد افغانستان ابراز نگرانی کرده و از کشورهای که روابط مثبت با طالبان دارند خواست که از مقام‌های این گروه بخواهند تا مانع فعالیت رسانه‌های آزاد نشوند.
طالبان اما همواره نشر گزارش‌های نهادهای مدافع آزادی بیان و آزادی رسانه‌ها را بی‌اساس خوانده و در تازه ترین مورد چند روز پیش سخن‌گوی این گروه گفت که نهادهای حامی خبرنگاران را به رسمیت نمی‌شناسند و بیانیه‌ها و گزارش‌های این نهادها برای شان بی‌اهمیت است.
آزادی بیان و آزادی رسانه ها یکی از عمده ترین دست آوردهای افغانستان در دوره بیست ساله جمهوریت بود که با برگشت گروه طالبان از دست رفت. رسانه های غیردولتی که در دوره جمهوریت با هزینه های شخصی افراد ایجاد شدند، اکنون در گروگان طالبان بسر می برند و مجبوراند که تحت سانسور شدید رسانه ای این گروه فعالیت کنند.