جان اچکزی، وزیر پیشین اطلاعات بلوچستان پاکستان، گفته است که«افغانیت»، ایدئولوژی سلطهٔ قومی و تمرکزگرایی دیگر مرده و چنگال آن شکسته شده است. او افزوده که برای تاجیکها، هزارهها و ازبیکها، همکاری با پاکستان همچنان یک تابو است که با ننگ اجتماعی همراه است.
آقای اچکزی در صفحه اکس خود نگاشته است که تشکیل اتحاد با پاکستان اغلب بلافاصله با توهین و تحقیر همراه میشود، چون، آنها را «غلامان پاکستان» مینامند.
او افزوده است که” این ننگ طبیعی نیست؛ بلکه ابزاری است که آگاهانه توسط نخبگان قومیگرای افغان/ پشتون برای تحقیر، تحریک و سرکوب صدای غیرپشتونها به کار گرفته میشود.”
وی تصریح کرده که بسیاری از غیرپشتونها نسبت به نیت پاکستان تردید دارند: “آیا پاکستان میخواهد تفرقه بیندازد و حکومت کند؟”
وزیر اطلاعات بلوچستان پاکستان گفته است که اقوام غیر پشتون از گفتن “من افغان نیستم” میترسند، اما؛ در دل خوشحال میشوند وقتی دیگران این را به زبان میآورند. این کشمکش درونی، نشانهای از دستکاری روانی عمیقتر است.
آقای اچکزی نگاشته است که حتی شهید احمدشاه مسعود نیز از سوی همین نخبگان قومیگرای پشتون کمتر از احمدشاه ابدالی شناخته نمیشود و از جایگاه او علیه پاکستان استفاده میکنند تا تاجیکها را بترسانند و تحریک کنند.این همان نقطهضعف است که باید با آن روبهرو شد.
او تاکید کرده است که اقوام غیر پشتون در هر مذاکره باید از دروازهبانان سنتی افغان/پشتون عبور کنند و شجاعت گفتوگوی مستقیم با پاکستان را داشته باشند، چون، همکاری خیانت نیست، بلکه؛ رشد است.
جان اچکزی خاطر نشان کرده که «زمانی در راه است که غیرپشتونها دیگر اجازه نخواهند داد تحقیر شوند، شرمنده شوند یا به سکوت وادار شوند، چون، منافع آنها حیاتی است. آنها خانوادهها، خانهها و آیندهشان را در برابر پروژههای توسعهطلبانهٔ قومی “افغان” از دست دادهاند. آنچه اکنون نیاز دارند، تعامل هوشمندانهتر و جسورانهتر است»
جان اچکزی، وزیر پیشین اطلاعات ایالت بلوچستان پاکستان، چندی پیش نیز گفته بود که دوران پسا طالبان نزدیک است. او تاکید کرده بود که با فروپاشی این پروژه، خراسان رؤیای دیرینه جوامع مظلوم افغانستان در حال شکلگیری است.