حبیبالله آغا، وزیر معارف طالبان گفته که پهپادهای امریکایی هر شب در آسمان افغانستان گشتزنی میکنند و این گروه توان ندارد جلو آن را بگیرد، زیرا به گفته او نبود علوم عصری باعث شده امریکا بر فضای افغانستان مسلط باشد.
وی روز گذشته در مراسم گشایش تاسیسات یک مکتب در پکتیا از پیشرفت تکنالوژی در عصر حاضر یاد کرده و گفته که در این زمانه نمیتوان با کلاشنیکف و شمشیر از خود دفاع کرد. او گفت: «اگر با علوم عصری آشنا نباشیم، نمیتوانیم پهپاد، هواپیما و بمب بسازیم.»
او اضافه کرده که فقط با آموزش علوم عصری میتوان مانع گشتزنی پهپادها (هواپیماهای بیسرنشین) در آسمان افغانستان شد.
چند ماه پیش ذبیحالله مجاهد سخنگوی طالبان در اظهارات مشابهی با تاکید بر ضرورت فراگیری علوم عصری به مظلومیت فلسطییان اشاره کرده بود و گفته بود که فلسطینیها چون از علوم عصری استفاده نکنند و ابزارهای بازدارندگی ایجاد نکردند، هفتاد سال است که در مظلومیت زندگی میکنند و توان مقابله با تجهیزات پیشرفته اسراییلی را ندارند.
برخی از مقامهای دیگر طالبان نیز که کمتر در معرض دید رسانهها و دید رهبری این گروه قرار دارند نیز گاه گاهی سخن از ضرورت علوم عصری گفتهاند که نشان میدهد بخشهایی از طالبان میدانند وضعیت از چه قرار است وسیاستهای رسمی این گروه در قبال معارف و تحصیلات تا چه حد زیانبار است و مانع پیشرفت و ترقی کشور میگردد.
با این حال، سیاست رسمی طالبان را میتوان آشکارا سیاست ضد عملی و به ویژه ضد علوم عصری دانست. وزارت تحصیلات عالی طالبان یکی از شناخته شدهترین نهادها در زمینه انحراف مسیر علمی افغانستان از علوم عصری دانسته میشود.
وزیر تحصیلات عالی طالبان که از افراد نزدیک به رهبر طالبان شناخته میشود، برنامههای متنوعی را در این وزارت به منصه اجرا گذاشته که محور اصلی اهداف این برنامه ها را طالبانیسازی نصاب درسی دانشگاهها تشکیل میدهد. تغییر نصاب درسی دانشگاه و حذف موضوعات علوم عصری از دروس دانشکدهها، مقرری استادان وفادار به طالبان و فاقد وجاهت علمی، برکناری و زیر فشار گرفتن استادانی که در علوم عصری تحصیل کردهاند، تنگتر کردن و بسته کردن فضای دانشگاه برای دانشجویان و استادان به بهانه تطبیق شریعت در نحوه پوشش و ریش و سبیل و…از اقداماتی بوده که در چند سال اخیر از سوی وزارت تحصیلات عالی طالبان روی دست گرفته شده است.
دانشجویان میگویند که در حاکمیت طالبان دانشگاهها شباهت زیادی به مدارس دینی پیدا کرده و روند رشد علمی دانشگاهها متوقف شده است.
محروم کردن دختران از درس و تحصیل، برنامه دیگری است که میلیون زن و دخترافغانستان را از کاروان علم وتحصیل عقب نگهداشته است.
طالبان به صورت کلی بنا به برداشتی که خودشان از دین و از ایدیولوژی اسلام سیاسی دارند، علوم عصری را در تضاد با ارزشها، باورها و سیاستهایی میدانند که این گروه نظام خود را بر آن اساس گذاشتهاند.
این در واقع نشاندهنده یک تناقض آشکار در باورها، برداشتها، رفتارها طالبان از یک سو و ضرورت فراگیری دانش نوین برای کشور داری و نظامداری از جانب دیگر است. طلبان که بیست و چند سال پیش یک زمانی بر افغانستان مدتی حکمرانی کردند، در آن زمان افغانستان و منطقه چندان از نظر رشد علمی در مراحل پیشرفت قرار نداشت. این گروه براساس همان باورهای سی سال قبل به قدرت برگشتند اما تازه متوجه شدهاند که با آن باورها و برداشتها و سیاستها نمیتوان در دنیای امروز کشورداری و نظامداری کرد و به گفته وزیر معارف این گروه حتا نمیتوان از خود دفاع کرد.
به بیان دیگر، سخنان وزیر معارف طالبان آیینه تمامنمای تعارض و تضادی است که در رفتار وگفتار این گروه به مشاهده میرسد. همین چند روز پیش طالبان فاروق اعظم از مشاوران وزارت انرژی و آب را به دلیل انتقاد از عدم حضور داکتر زن در مناطق زلزله زده کنر، بازداشت کردند. برخی منابع گفتهاند که رهبر طالبان از آقای اعظم خواسته که از وی معذرت خواهی کند.
احتمال قوی این که وزیر معارف طالبان نیز به دلیل تاکید بر ضرورت علوم عصری از سوی رهبر این گروه تحت فشار قرار گیرد.
گفتنی است که طالبان در چهار سال اخیر برای اداره کشور به خشونت و سرکوب اتکا کرده و هیچ طرح و برنامه علمی و جامع برای مهار فقر و بیکاری گسترده ارایه نکردهاند.
این در حالی که به اعتقاد ناظران، تهدیدهای ترامپ برای بازپسگیری پایگاه بگرام بیشتر طالبان را متوجه ضعفها و گسستهای ساخته که در چهار سال اخیر بجای تمرکز به برطرف کردن آن، آنان را گسترش دادند.
نویسنده: بهرام بهین