عبدالحق وثیق رییس اداره استخبارات طالبان، گفته که داعش حملات خود را در بیرون از افغانستان سازماندهی میکند. او گفته است که مرکز اصلی گروه داعش در بیرون از افغانستان قرار دارد و حملات خود را از بیرون سازماندهی و اجرا میکند.
وثیق روز پنجشنبه،۲۰سنبله/شهریور، در گفتوگو با شبکه الجزیره گفته است که جنگجویان داعش در افغانستان از سوی برخی کشورهای منطقه و جهان برای ایجاد ناامنی به افغانستان اعزام میشوند. وی افزوده که اگر جامعه جهانی و کشورهای ذیدخل در امور افغانستان نسبت به این موضوع بیتفاوت بمانند، بهای سنگینی را در آینده پرداخت خواهند کرد.
رییس استخبارات گروه طالبان گزارشها مبنی بر انتقال جنگجویان سوری به افغانستان را توطیه کشورهای خارجی خوانده و گفته است که هدف آن تخریب حکومت این گروه بوده است.
وی افزوده که گروهای تروریستی از بازار سیاه سلاح خریداری کرده و با حمایت برخی از کشورها برای بیثباتی افغانستان اقدام کردهاند.
این مقام طالبان گفته که داعش اکنون به دستگاه استخباراتی کشورهای بیرونی تبدیل شده و بزرگنمایی این گروه به رشد و فعالیت آن کمک میکند.
رییس اداره استخبارات طالبان در حالی از داعش به عنوان یک تهدید به کشورهای منطقه یاد میکند که طالبان خود به عنوان یک گروه تروریستی بیشترین تهدید و بیثباتی منطقهای را خلق کرده است. امروزه اگر داعش یا هر گروه تروریستی دیگر در افغانستان فعالیت میکند، دلیل آن این است که طالبان زمینه فعالیت گروههای تروریستی را فراهم کرده است.
موضع طالبان در قبال داعش نیز متناقض است. این گروه گاهی اعلام میکند که داعش حضور فیزیکی در افغانستان ندارد و سخن گفتن در باره داعش را یک پروژه تبلیغاتی برای تقویت داعش عنوان میکند اما در مقاطع دیگر طالبان اعلام میکنند که در فلان منطقه داعش را هدف قرار داده یا داعش در فلان منطقه طالبان را هدف قرار داده است. این سیاست متناقض و چند پهلو خود پرسشهای جدی را در باره رابطه طالبان و داعش خلق میکند. سوال این است که آیا طالبان اراده و توان مقابله با داعش را دارد؟ آیا داعش در افغانستان حضور دارد؟ اگر بله، چرا طالبان آن را انکار میکند؟ اگر ندارد، چرا طالبان آن را خطر عنوان میکند؟
واقعیت این است که طالبان و داعش تفاوت چندانی با هم ندارند. از نظر روایتهای دینیای که این دو گروه جنگ خود را با آن توجیه میکنند؛ از نظر روشهای خشن و مرگباری که این دو گروه برای رسیدن به هدف استفاده میکنند؛ و از نظر ارتباط شان با سازمانهای مخوف استخباراتی، این دو گروه شباهتهای کامل با هم دارند.
شاید تنها تفاوت در این باشد که داعش بیشتر بحث جهاد جهانی را مطرح میکند و فراقومی و فراملی عمل میکند اما طالبان داعیه قومی و ملی دارند و حدود جغرافیایی فعالیت و تخریبگری خود را در چارچوب افغانستان تعیین کرده و از نظر قومی اهداف پشتونیستی را دنبال میکند. اما طالبان این را میدانند که اگر داعیه جهاد جهانی را کنار بگذارند، حمایت سازمانهای اطلاعاتی بیرونی را از دست میدهند. نه تنها این حمایت را از دست خواهند داد بلکه کشورهای به خصوصی که از صدور جهاد جهانی منافع جیوپولتیک دارند، علیه طالبان اقدام خواهند کرد. بنابراین طالبان از ترس قطع کمکها و اقدام خصمانه کشورهای بخصوصی، آگاهانه و عامدانه موضع متناقض در قبال داعش اتخاذ میکنند. آنان میخواهند که هم امتیاز پناهگاه دهی به داعش را دریافت کنند و هم امتیاز مبارزه با داعش را. این سیاستی است که پاکستان در بیست سال دوره جمهوریت در افغانستان در قبال طالبان در پیش گرفت. طالبان اگر داعیه جهاد جهانی را کنار بگذارد بسیاری از افراد جهادگرای خود را نیز علیه خود میسازد. اینجا در واقع ما با یک نوع فریبکاری چند لایهای مواجهیم. فریب جهادگرایان طالب، فریب منطقه و جهان و فریب مردم. در واقع طالبان میخواهند که در پروژه صدور جهاد جهانی، نقش خود را حمایتی و تقویتی و حفاظتی بسازند و از حضور مستقیم در این پروژه پا پس بکشند. این کار را بخاطری انجام میدهند که کشورهای منطقه را اغفال کنند. چون طالبان به کشورهای منطقه میگویند که ما دعوای صدور جهاد را نداریم. کشورهای منطقه به همین حرف طالبان باور کرده و فکر میکنند بوسیله طالبان بقیه گروههای جهادگرا را سرکوب کنند. در حالی که این یک فریب است. طالبان به هیچ روی با گروههای مثل داعش و القاعده وارد یک مبارزه جدی نخواهند شد. چون آنان از جنس و سنخ خود شان اند. اما خواست منطقه این است که طالبان علیه دیگر تروریستان اقدام کنند. طالبان هم میگویند درست است این کار را انجام میدهیم. سخنان وثیق در همین راستا است. جلب حمایت منطقه برای تحکیم حاکمیت طالبان.
اما رفتار طالبان در قبال داعش مصداق این بیت حافظ است: محتسب شیخ شد و فسق خود از یاد ببرد- قصه ماست که بر هر سر بازار بماند. طالبان که مصدر انواع تروریزم و خشونتورزی بودهاند حالا برای اینکه چند صباحی بیشتر در قدرت بمانند، داعش را همچون تهدید و خطر معرفی میکنند. این اقدام طالبان خیانت به آرمان جهاد نیز تلقی میشود و برای همین است که این گروه از ترس آن که مبادا همه جهادگرایان از بازیهای طالبان آگاه شوند، در مواقع دیگر از تبانی با جهادگرایان سخن میگویند.
نویسنده: بهرام بهین