ریچارد بنت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان، نظر مشورتی تازه دیوان بینالمللی دادگستری درباره حفاظت از محیط زیست، که دولتها را مسوول پرداخت غرامت به کشورهای آسیب دیده از تبعات زیستی محیط فعالیتهای شان میداند، استقبال کرده و آن را برای افغانستان مهم خوانده است.
در نظر مشورتی تازه دیوان بینالمللی دادگستری آمده است که دولتها مسوول اقداماتی هستند که بر اثر آن محیط زیست آسیب میبینند. طبق این نظر، دولتهای آسیب دیده از تبعات زیست محیطی اقدامات کشورهای آلوده کننده، میتوانند از کشورهای آسیبرسان مطالبه پرداخت غرامت نمایند.
افغانستان یکی از کشورهایی است که بدلیل غیرصنعتی بودن و نداشتن فعالیتهای عمده متاثر کننده محیط زیست، از آن به عنوان قربانی اقدامات ویرانگر زیست محیطی کشورهای بزرگ یاد میشود.
ریچارد بنت، روز دوشنبه، ۶ اسد/مرداد، در پیامی گفته است که نظر مشورتی اخیر دیوان بینالمللی دادگستری، تعهد دولتها برای محافظت از اقلیم و محیط زیست را مطابق با قوانین بینالمللی حقوق بشر، از جمله پرداخت غرامت، تایید میکند.
او افزوده است که این نظر برای افغانستان که با بحرانهای اقلیمی و تخریب شدید محیط زیست روبهرو است، اهمیت ویژه دارد.
دیوان بینالمللی دادگستری در این نظر مشورتی گفته است که دولتها موظفاند از آسیبرساندن به محیط زیست جلوگیری کنند و در صورت آسیب، مسوول جبران آن هستند.
با این حال، در حال حاضر طالبان در افغانستان حکم میرانند. گروهی که برای رهبرانش از سوی دادگاه بینالمللی کیفری حکم بازداشت صادر شده است. ناظران میگویند که با توجه به وضعیت حقوقی طالبان از حیث یک رژیم غیرمشروع، بعید است که افغانستان بتواند پرونده دریافت غرامت بخاطر تخریب محیط زیستش از سوی کشورهای آلوده کننده را پیگیری کند.
در ماههای اخیر پیوسته نهادهای ناظر بینالمللی از وضعیت وخیم اقلیمی افغانستان هشدار داده و در گزارشهای متعدد گفتهاند که خشکسالی شدید و بیسابقه در افغانستان به وقوع پیوسته و زیانهای زیادی به مردم وارد کرده و ابعاد فاجعه بشری را گسترش داده است.
ریچارد بنت، نظر دیوان بینالمللی دادگستری در باره مسوولپنداری دولتها در قبال محیط زیست را برای افغانستان مهم خواند
