محمد محقق رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان در یادداشتی پیرامون بحث‌های اخیر میان نخبگان فرهنگی تاجیک و هزاره این بحث‌ها را«جدال نامطلوب» خوانده و نوشته که سیاسیون و عقلای هر دو قوم این نزاع را به نفع کشور نمیدانند و از آن بیزارند.
آقای محقق نوشته است:«در این روزها یک جدال غیر مطلوب در فضای مجازی راه افتاده تحت نام (هزاره و تاجیک) ظاهراً در ابتداء این نزاع در باره دره هزاره پنجشیر بین برخی از قلم به دستان تاجیک با هزاره های اهل سنت آغاز گردیده و در ادامه این منازعات منفی برخی از هزاره های اهل تشیع هم در قضیه دخیل شده‌اند که در نتیجه این طور وانمود شد که نزاع بین کل تاجیک و کلیت هزاره بر سر هیچ است که درواقع این طور نیست همه سیاسیون و عقلای این دو قوم شریف این نزاع را به نفع کشور نمیدانند و از آن بیزار اند.»
محمد محقق افزوده است:«در این نزاع که متأسفانه پیشگامان آن بعضی شعرای دو طرف هستند و در دنبال آنان نویسندگان آماتور اند که زیاد منافع و مضارشان را ملاحظه نمی‌کنند و در تقابل شان با طرف مقابل بیشتر از این‌که بر خرد، منطق و استدلال تکیه کنند به تحقیر، توهین، فحش‌های آبدار و نفی و انکار یکدیگر می‌پردازند که در حقیقت هرکدام خنجر بر سینه خود میزنند.»
در ادامه یادداشت آقای محقق آمده است:«در این فضای ملتهب دشمن شادکن لازم دیدم که توجه هر دوطرف از عزیزان را به یک توصیه قرآنی جلب کنم که در باره برخورد مسلمانان با مشرکین نازل شده است. ( وَلَا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ فَیَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ ) سوره انعام. دشنام ندهید به چیزهایی که ( بت پرستان ) آنان را عوض خدا میپرستند، زیرا اگر شما به معبودان آنان فحش و دشنام دهید آن ها نیز از روی جهل و نادانی به خداوند متعال (ج) فحش می‌دهند.»
وی می‌افزاید:«توصیه من این عزیزان این است که به نام دفاع از قوم تاجیک یا هزاره به طرف مقابل توهین و تحقیر و نفی انکار روا می‌دارند و آن طرف هم جواب بالمثل می‌دهند پس هر دو طرف ضرر می‌کنند، لذا بهتر است دروازه این نزاع بی فایده و دور از خرد و عقلانیت سیاسی را ببندند و افتخارات تاریخی شان را به دست خود به مسلخ حراج نکشانند.»
آقای محقق با بیان این‌که«احترام کنید تا احترام شوید» نوشته که«فحش و توهین هویت‌های تاریخی هیچ قومی را نابود نمی‌تواند ولی در عوض می‌تواند دشمنی‌های نا خواسته را دامن بزنند که مایه تأسف و سر شکستگی آیندگان گردد.
محمد محقق ضمیمه این یادداشت، عکس احمد شاه مسعود قهرمان ملی و عبدالعلی مزاری رهبر فقید حزب وحدت ملی را نیز نشر کرده است.
گفتنی است که محمد محقق از جمع آنعده رهبران سیاسی سنتی هزاره‌ها است که همیشه طرفدار رویکرد تعامل و نزدیکی با جریان‌های سیاسی تاجیکی بوده و در مقاطع مختلف جانب سیساسیون تاجیک را گرفته است.
او اکنون یکی از اعضای ارشد شورای عالی مقاومت برای نجات افغانستان است که در آن اکثریت رهبران عمده و شناخته شده مخالف طالبان که زمانی از اعضای اتحاد شمال علیه طالبان بودند، عضویت دارند.
بحث‌های اخیر میان فرهنگیان تاجیک و هزاره پیرامون موضوعات«هزاره‌های سنی» و «دره هزاره پنجشیر» شکل گرفت و دو طرف در شبکه‌های اجتماعی به شکل گسترده مباحث اختلافی میان اقوام تاجیک و هزاره را دامن زدند.
اقوام تاجیک و هزاره دو قوم پر جمعیت و فارسی زبان افغانستان هستند.
برخی از ناظران معتقدند که در شکل‌گیری منازعات قومی در حوزه گفتمان عمومی حلقات معین استخباراتی همسو با طالبان دخیل اند و هدف آنان ایجاد تفرقه میان اقوام محروم و تحت ستم است تا گروه قومی طالبان به حاکمیت خود ادامه دهد و از اتحاد نیروهای سیاسی غیرپشتون در محوری جنگ با طالبان جلوگیری به عمل آید.
محمد محقق رهبر حزب وحدت اسلامی: سیاسیون و عقلای تاجیک و هزاره از نزاع بیزازند
